Πότε και γιατί πρέπει να πάρουν οι ασθενείς αντιβίωση πριν τον οδοντίατρο; Την απάντηση δίνει ο επιστημονικός μας σύμβουλος δρ. Ευάγγελος Γ. Πισιμίσης…

Σκοπός της χορήγησης αντιβιοτικής αγωγής είναι η πρόληψη της βακτηριδιακής ενδοκαρδίτιδας. Πρόκειται για σοβαρό, λοιμώδες νόσημα κατά το οποίο συνήθως μολύνονται από βακτηρίδια οι καρδιακές βαλβίδες.
Τα απειλητικά για τη ζωή βακτηρίδια μπορεί να εισαχθούν στο αίμα κατά τη διάρκεια οδοντιατρικών επεμβάσεων, που προκαλούν αιμορραγία, συμπεριλαμβανομένου και του καθαρισμού των δοντιών.
Η αποτελεσματικότητα, και κατά συνέπεια η αναγκαιότητα, της χημειοπροφύλαξης είναι ένα θέμα υπό συζήτηση. Τα ποσοστά μικροβιαιμίας που αναφέρουν οι υπάρχουσες κλινικές μελέτες για τις διάφορες επεμβάσεις παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ τους. Για την εξαγωγή δοντιού αναφέρονται ποσοστά μικροβιαιμίας που ποικίλουν από 18 έως 85%.
Από την άλλη πλευρά υπάρχουν αναφορές σε καθημερινές δραστηριότητες όπως το βούρτσισμα των δοντιών όπου τα ποσοστά μικροβιαιμίας κυμαίνονται μεταξύ 7% και 50%!
Προσφάτως το ζήτημα επανεξετάσθηκε από επιτροπή εμπειρογνωμόνων της Αμερικανικής Καρδιολογικής και Οδοντιατρικής Εταιρείας. Εξετάστηκαν διεξοδικά, οι μελέτες και τα δεδομένα που υπάρχουν στην ιατρική και υπόλοιπη επιστημονική βιβλιογραφία σχετικά με τη χρήση αντιβιοτικών πριν από τις οδοντιατρικές θεραπείες και εκδόθηκαν αντίστοιχες οδηγίες.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της επιτροπής, η ύπαρξη φυσημάτων της καρδιάς λόγω στένωσης ή ανεπάρκειας των καρδιακών βαλβίδων δεν συνηγορεί υπέρ της προληπτικής χορήγησης αντιβίωσης σε οδοντιατρικές επεμβάσεις. Επίσης δεν ενδείκνυται χημειοπροφύλαξη για οδοντιατρικές εργασίες όπως φθορίωση, ακτινογραφία στόματος, ανατολή νεογιλών οδόντων, μετεγχειρητική αφαίρεση ραμμάτων, τοπική αναισθητική ένεση (μη ενδοσυνδεσμική), χειρισμοί ορθοδοντικής προσθετικής χωρίς απώλεια αίματος.
Αντίθετα η θεραπεία με αντιβιοτικά πριν από οδοντιατρικές θεραπείες που περιλαμβάνουν χειρισμούς των ούλων, διάτρηση της βλεννογόνου του στόματος ή επεμβάσεις στην περιακροριζική περιοχή των δοντιών, πρέπει να περιορίζεται στις παρακάτω περιπτώσεις:
1. Ασθενείς με τεχνητές προσθετικές βαλβίδες της καρδιάς
2. Ασθενείς που έχουν ήδη παρουσιάσει επεισόδιο ενδοκαρδίτιδας
3. Ασθενείς με σοβαρής μορφής συγγενή καρδιοπάθεια που δεν έχει διορθωθεί χειρουργικά
4. Ασθενείς με σοβαρής μορφής συγγενή καρδιοπάθεια των οποίων η διορθωτική καρδιοχειρουργική επέμβαση έχει γίνει κατά τους τελευταίους 6 μήνες ή εάν κατά την επέμβαση έχει τοποθετηθεί τεχνητό διορθωτικό υλικό και η κατάσταση τοπικά δεν έχει αποκατασταθεί ακόμη
5. Ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση καρδίας και έχουν επίσης αναπτύξει ανωμαλίες των βαλβίδων της καρδιάς

Σε επεμβάσεις που ολοκληρώνονται σε μία συνεδρία το σχήμα έχει απλοποιηθεί σε μια εφ’ άπαξ χορήγηση 2g αμοξυκιλλίνης από το στόμα 1 ώρα προ της επέμβασης.
Σε αλλεργικούς στην αμοξυκιλλίνη εναλλακτικά χορηγείται κλινδαμυκίνη 600mg p.o. 1 ώρα προ της επέμβασης και όχι πλέον ερυθρομυκίνη. Αν προτιμηθεί η παρεντερική χορήγηση μπορεί να επιλεγεί αμπικιλλίνη 2gr Ι.Μ. ή I.V. ή κλινδαμυκίνη 600mg 30min προ της επέμβασης.

Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε τη μεγάλη σημασία που έχει η καλή υγιεινή του στόματος και των δοντιών και οι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο ειδικά στους ασθενείς που κινδυνεύουν περισσότερο από ενδοκαρδίτιδα.

 

Ευάγγελος Γ. Πισιμίσης MD, FESC
Συντονιστής Δ/ντής
Καρδιολογικού Τμήματος, Γ.Ν.Π. «Τζάνειο
Τηλ. 6932486714